У Нацыянальным гістарычным архіве захоўваюцца праекты жылых дамоў, створаныя мінскімі архітэктарамі канца XIX і пачатку XX стагоддзяў. CityDog.by паказвае, у якіх дамах хацелі жыць мінчукі.
Перыферыйныя раёны горада ў той час збольшага былі драўлянымі. Але ў цэнтры сустракаліся і каменныя, і змяшаныя дамы (першы паверх каменны, другі драўляны). Вось такі дом стаяў на месцы “Цэнтральнага” (бліжэй да “МакДональдса”) і належаў Паўліне Зевельт з роду Узлоўскіх.
Некаторыя дамы будавалі для таго, каб пасля здаваць у іх кватэры. Такія дамы называліся даходнымі. Адзін з іх стаяў на вуліцы Юр’еўскай (паралельная праспекту і Інтэрнацыянальнай, яна пачыналася ад Леніна, перасякала Кастрычніцкую плошчу і ўпіралася ў вуліцу Янкі Купалы).
Іншы даходны дом належаў Мардуху і Двейры Рубінштэйнам і стаяў на месцы кавярні “Стары Менск”. Гэты дом часткова стаяў на праспекце (Захар’еўскай), а часткова на правулку, які ішоў ад праспекта да Маркса (Падгорнай). Правулак у двары “Старога Менска” захаваўся і цяпер.
Фота ў вялікім памеры можна паглядзець тут.
Калі б старая забудова ў раёне вакзала і плошчы Незалежнасці збераглася, і Мінгарвыканкам, і БДУ маглі б выглядаць зусім іначай. Дом Анацэвіча на месцы гарвыканкама быў для свайго часу перадавым: абсталяваны пральняй і кухняй у падвале, ён таксама меў такую раскошу, як мезанін. Дваранка Настасся Прашынская, якая жыла на месцы галоўнага корпуса БДУ, мела менш прадстаўнічы дом, але змагла дасягнуць цудоўнага эфекту, злучыўшы вокны ў адзін ансамбль.
Прыклады драўлянай забудовы ў раёне вакзала – шыкоўны дом Станіслава Граковіча з цмокамі і птушкамі на каньку і вясёлая хата Красцінскага на Ленінградскай (Пецярбургскай) са сцяжком, што сустракаў гасцей сталіцы, якія толькі выйшлі з цягніка.
За чыгункай, у раёне Інстытута культуры і Магілёўскай, знаходзіўся раён Добрыя Мыслі, забудаваны дамамі кшталту дома Венядзікта Пілкі. У раёне дарожнай развязкі Магілёўская – Чкалава і гатэля “Спадарожнік” на вуліцы Вірскай знаходзіўся мілы дамок Ханны Карпілавай.
Фота ў вялікім памеры можна паглядзець тут.
Сімпатычныя дамкі сустракаліся і ў іншых раёнах: на Ляхаўцы, Кальварыі, Старажоўцы, у Ракаўскім прадмесці.
Апошні дом, дарэчы, знаходзіўся на месцы каледжа мастацтваў на Крапоткіна (Мікалаеўскай).
Зашклёны ганак або адкрытая тэраса, спалучэнне акон і дзвярэй, каваныя агароджы балконаў і ўязных брам – пара дэталяў, і непрыкметныя дамы ператвараліся ў дызайнерскія праекты.
Перадрук матэрыялаў CityDog.by магчымы толькі з пісьмовага дазволу рэдакцыі. Падрабязнасці тут.
Фота: архівы CityDog.by.
У каждого дома свой собственник. В какой-то момент дом стареет, и собственник подсчитывает, что снести и построить новое лучше. А вот чем будет это новое - большой вопрос. В результате - сборная солянка: новодел, старый покосившийся, хорошо отремонторованный, плохо отремонтированный и т.д. Достаточно спорный результат.