Недавно власти показали, как будет выглядеть новый исторический музей в Минске. Его откроют на месте бывшего парка «Дримлэнд». Здание спроектировано в форме контурной карты Беларуси, а на входе разместят герб. CityDog.io разобрался в деталях проекта и спросил мнение дизайнера и историка.
Как будет выглядеть новый музей снаружи?
На месте бывшего парка «Дримлэнд» построят новый исторический музей. Дизайн выбирали на конкурсе среди студентов архитектурного факультета БНТУ и учеников Минского государственного архитектурно-строительного колледжа. Победил четверокурсник колледжа Владислав Кашковский. Теперь он работает в «Минскпроекте», а его идея легла в основу финального проекта.
Изначально музей задумывался в форме карты Беларуси. Хотели сделать наклонную крышу, повторяющую контуры страны, но отказались – с земли этот эффект был бы незаметен. В итоге выбрали более плавные линии, которые все равно напоминают силуэт Беларуси.
Перед музеем будет площадь, где планируют устраивать праздники и торжественные встречи. С улицы Орловской к зданию проведут парадную лестницу, а на уровне улицы хотят сделать вход в парк. Архитекторы проекта отмечают, что его форма вызывает разные ассоциации: кто-то увидит в ней крылья аиста, кто-то – рушник или слуцкий пояс. Основная конструкция появится на семи колоннах, стилизованных под снопы пшеницы и дополненных гербами регионов.
Фасад музея оформят шестью огромными горельефами размером 4 на 17 метров. По задумке, они будут рассказывать об истории Беларуси от древних времен до современности. В нижней части – краткое описание периода, выше – знаковые исторические личности, а наверху – слуцкие пояса с батальными сценами и картами. Пока концепция в доработке, но авторы проекта склоняются к тому, что сделаны они будут из бронзы и частично камня.
Здание облицуют керамогранитом с текстурой камня, чтобы оно перекликалось с Дворцом Независимости и Верховным судом, которые стоят неподалеку. На входе будет большой стеклянный витраж, который сможет превращаться в экран.
А что будет внутри?
В музее будет четыре этажа. На первом – гардероб, буфет и зал для временных выставок. Со второго будет начинаться основная экспозиция, которая проведет посетителей по разным историческим периодам. Одной из главных фишек станет атриум – большое открытое пространство внутри здания с витражом на национальную тематику.
Внутри также обещают поставить мультимедийные стенды, лазерные проекции и 5D-кинозал с фильмами о Беларуси. В каждой зоне будут небольшие точки с сувенирами и кофе.
Одновременно в помещении смогут находиться 2500 человек.
Как выглядит сегодняшний исторический музей Беларуси?
Идея строительства нового музея появилась давно: нынешнему историческому музею банально не хватает площади для хранения всех коллекций. За ним числится около 500 тысяч раритетов, к тому же нынешнее здание на улице Карла Маркса, 12, не соответствует современным требованиям для хранения важных экспонатов.
Еще в 2017 году власти заявили о скором строительстве нового здания для Национального исторического музея Беларуси. Оно должно было появиться напротив музея Великой Отечественной войны, а начало работ планировалось на 2020 год.
Объект площадью 16 000 кв. м должен был объединить Национальный исторический музей и два его филиала: Музей природы и экологии, а также Музей современной беларуской государственности. На разработку проекта отводилось два года, еще столько же – на строительство. Завершение работ ожидалось в 2021 году. Однако к строительству так и не приступили.
Что о новом музее думает историк? «Новы музей – чарговы будынак, які паўтарае ўжо існуючы архітэктурны код афіцыйных устаноў Беларусі»
– Патрабаванне будаўніцтва новага будынка для Нацыянальнага гістарычнага музея наспела ўжо даўно, бо была відавочная неабходнасць у гэтым. Цяпер, калі апублікаваны сам праект, можна ацэньваць яго паводле пэўных крытэрыяў.
Перш за ўсё, пытанне лакалізацыі. Папярэдні будынак, вядомы ўсім, знаходзіўся ў самым гістарычным цэнтры. Гэта натуральнае месца, якое непасрэдна звязана з гісторыяй. Але зразумела, што пабудаваць вялікі музейны комплекс у цэнтры горада было б складана. Былі пэўныя варыянты месцаў, якія вызваляліся па розных прычынах: напрыклад, тэрыторыя старога Мінскага аэрапорта ці трамвайнага дэпо на плошчы Перамогі. Аднак гэтыя ўчасткі пайшлі пад камерцыйную забудову.
З пункту гледжання размяшчэння, магчыма, яны былі б больш прыдатнымі. Але ў выніку быў выбраны варыянт размясціць будынак па-за цэнтрам, у так званым «урадавым квартале», дзе месцяцца структуры, якія прадстаўляюць уладу краіны. Гэта, хутчэй за ўсё, стане перашкодай для турыстычных патокаў, бо звычайна турысты ў такія раёны не ездзяць. Тым не менш, з улікам шчыльнай забудовы Мінска, выбар быў абмежаваны. Хоць можна было б разглядаць і іншыя прынцыпы гарадскога планавання.
Калі ацэньваць вонкавы выгляд будынка, то трэба разумець, што праекты такога ўзроўню, як Нацыянальны музей, павінны адпавядаць высокім архітэктурным стандартам. У многіх краінах у такіх выпадках праводзяць міжнародныя конкурсы, у якіх удзельнічаюць архітэктары сусветнага ўзроўню. Гэта важна, бо нацыянальныя музеі становяцца візітоўкай краіны і тым, па чым яе пазнаюць у свеце.
Аднак у дадзеным выпадку конкурс быў праведзены сярод студэнтаў, што, па сутнасці, не адпавядае міжнародным нормам. Так не робіцца, калі гаворка ідзе пра статус і прэстыж падобнай установы. Што датычыцца самога архітэктурнага рашэння, яно выглядае даволі банальна. Стварыць музей у форме геаграфічнай карты Беларусі – ідэя, якая напрошваецца сама сабой, у ёй няма асаблівай арыгінальнасці. Аналагічны падыход ужо выкарыстоўваўся, напрыклад, у Акадэміі навук пры стварэнні музея валуноў, дзе таксама была праекцыя геаграфічнай карты Беларусі.
Таксама наколькі новы музей будзе сапраўды «нацыянальным»? У яго канцэпцыі мы бачым хутчэй адлюстраванне сучаснай дзяржаўнасці праз контуры карты Беларусі. Але гэтыя межы склаліся адносна нядаўна і з’яўляюцца вынікам геапалітычных працэсаў, а не глыбокай гістарычнай традыцыі. Аналагічная сітуацыя і з гербам – замест старажытных гістарычных сімвалаў выкарыстоўваюцца сучасныя дзяржаўныя атрыбуты, якія падаюцца як адзіна магчымыя знакі нацыянальнай ідэнтычнасці.
Пра стыль новага музея: ён выглядае тыповым прадстаўніком афіцыйнай архітэктуры Беларусі. Яна пачынаецца яшчэ з 1980-х гадоў, калі ствараліся праекты Палаца Рэспублікі і першасныя канцэпцыі Нацыянальнай бібліятэкі. Менавіта тады былі закладзены архітэктурныя рашэнні, якія пазней паўплывалі на іншыя ключавыя будынкі – Прэзідэнцкі палац, палац Вярхоўнага суда і іншыя.
Новы музей – чарговы будынак, які паўтарае ўжо існуючы архітэктурны код афіцыйных устаноў краіны. З гледзішча ўнікальнасці ідэй, тут няма нічога выбітнага ці незвычайнага.
А что говорит архитектор?
– Тут шмат спрэчных рашэнняў. Канцэпцыя плана будынка ў выглядзе карты выклікае пытанні, бо, па сутнасці, людзі гэту форму ніколі не ўбачаць. Гэта нагадвае тэрмін дацкага архітэктара Яна Гейла – birdshit architecture (архітэктура птушынага памёту).
Архітэктурны стыль выглядае эклектычна, элементы розных напрамкаў злучаны без выразнай сістэмы. У выніку ўзнікае ўражанне хаатычнага набору ідэй, што нагадвае студэнцкі праект трэцяга курса архітэктурнага факультэта 90-х, калі яшчэ не хапала прафесійнага досведу, але ўжо адчуваўся ўплыў камерцыйнай архітэктуры. Уваходная брама таксама выглядае выпадковай і не мае відавочнай сувязі з самім будынкам.
У цэлым архітэктура не ўтварае гарманічнага ансамбля і выглядае хаатычна. Аднак у гэтым ёсць нейкая паслядоўнасць – праект добра ўпісваецца ў агульную эстэтыку дзяржаўнага квартала, адлюстроўваючы тэндэнцыі часу.
Перепечатка материалов CityDog.io возможна только с письменного разрешения редакции. Подробности здесь.
Фото: Belta.by.
