У гэты раз вандроўка па рэгіёнах Беларусі занесла CityDog.io у вёску Натальеўск у 63 кіламетрах ад Мінска. Там жыве мастачка Насця: не так даўно дзяўчына вярнулася са сталіцы ў родныя месцы, дзе нарадзілася і вырасла, – і зусім не шкадуе.
23-гадовая мастачка Насця пэўны час жыла ў Мінску, дзе вучылася на цырульніцу. Але за чатыры гады дзяўчына зразумела, што тэмп вялікага горада ёй зусім не падыходзіць, таму вырашыла вярнуцца ў родны край – вёску Натальеўск, дзе нарадзілася і вырасла. Мы сабралі маленькія замалёўкі з цяперашняга жыцця Насці.
Пра рашэнне вярнуцца ў Натальеўск: «За чатыры гады вучобы ў Мінску я страціла смак да жыцця»
– Заставацца ў горадзе я не захацела, таму што ў Натальеўску я вырасла і, як аказалася, мой тэмп жыцця ідэальна падыходзіць да гэтага месца і зусім не прыстасаваны для Мінска. У раннім дзяцінстве я не мела нейкіх вялікіх пачуццяў да сваёй вёскі: наадварот, імкнулася ў Мінск – там было больш руху. І толькі ў падлеткавым узросце ў мяне расплюшчыліся вочы: я стала шанаваць гэту мірнасць, малалюднасць (узімку падчас прагулкі можна ўвогуле не сустрэць ніводнага чалавека, а крамы зачыняюцца вельмі рана – гадзін у 18).
За чатыры гады вучобы ў Мінску я страціла смак да жыцця. Мне вельмі не хапала прыроды вакол, якую я адкрыла для сябе яшчэ ў школьныя часы, калі хадзіла ад дома праз поле, возера, дзе паднімаўся проста шалёнай прыгажосці туман… Я не змагла без усёй гэтай раскошы вакол жыць у вялікім горадзе, таму вярнулася назад – і зусім пра гэта не шкадую.
Пра побыт: «Можна карыстацца бойлерамі, але мы ў мэтах эканоміі грэем ваду на газе»
У Натальеўску я жыву з бабуляй у 4-пакаёвай кватэры (у вёсцы ўвогуле няшмат кватэрных дамоў – у асноўным усе прыватныя): за яе мы плацім 120 руб. Яна была пабудавана пры сельскагаспадарчай станцыі, і ў ёй праведзена ўсё: электрычнасць, вада, газ. Адзінае, у нас няма гарачай вады. Вядома, можна карыстацца бойлерамі, але мы ў мэтах эканоміі грэем ваду на газе і потым разводзім яе ў спецыяльнай ванначцы – такі адзіны невялікі момант вясковай рамантыкі.
Але, трэба сказаць, цяпер у вёсцы сталі клапаціцца і пра добраўпарадкаванне: напрыклад, вакол нашага двара не так даўно залілі асфальт, пазносілі платы, што было чымсьці зусім дзіўным. Але мне здаецца, што гэта жыхары суседніх дамоў сабраліся і кудысьці звярнуліся з гэтай нагоды. Бо ўлады наўрад ці зрабілі гэта ўсё па ўласнай ініцыятыве.
Самае цікавае, што ўсе гэтыя даброты многіх жыхароў не задавальнялі. Было вельмі забаўна назіраць, калі людзям рабілі як лепш, а яны толькі абураліся. Без платоў цяпер нязвыкла, і многія асцерагаюцца жыць у нашых дварах, маўляў, а як жа дзіця адпусціць спакойна гуляць – там жа машыны ездзяць. Хаця ніхто ў нас на вялікіх хуткасцях не ездзіць.
Дзе гуляць і куды хадзіць: «У нас у вёсцы ёсць рэстаран (так званы), які калісьці быў сталовай. Але ён перажывае цяжкія часы»
Дзякуючы таму, што мы знаходзімся каля горада Чэрвень, тут у нас больш-менш арганізавана інфраструктура. Але, напрыклад, да бліжэйшай крамы, у якую я звычайна і хаджу, – 20 хвілін. Часам наведваю краму ў Чэрвені – да яе атрымліваецца хвілін 30. Або, бывае, заказваем прадукты праз «Е-дастаўку».
У цэлым, мне здаецца, кошты ў нас такія ж, як і ў Мінску. Але, па маіх назіраннях, у такіх крамах, як «Еўраопт», Mark Formelle, Fix Price (яны ўсе ёсць у Чэрвені), у нас значна лепшы выбар, чым у сталіцы.
Наконт устаноў: у нас у вёсцы ёсць рэстаран (так званы), які калісьці быў сталовай. Памятаю, раней, калі гэта месца працавала, там прадаваліся вельмі смачныя піражкі з павідлам, на якія ўсе маліліся і бажыліся. Але цяпер рэстаран перажывае нейкія цяжкія часы: ён увесь час зачынены, туды можна трапіць толькі забраніраваўшы месца для нейкай падзеі.
А насупраць рэстарана – крама «Гасцінец»: расіяне, якія едуць па трасе і праязджаюць яе, не разумеюць, што гэта крама, думаюць, што там можна перакусіць. Не ведаю чаму, але і ў гэтага месца не вельмі добрыя справы: працуе па незразумелых днях, вельмі часта зачынена, а калі працуе – там заўсёды няма людзей. Але ў гэтай краме захаваўся той самы савецкі каларыт, які быў раней у такіх месцах, што я вельмі шаную, таму што, напрыклад, у Чэрвені сталі актыўна тушаваць у сайдынг – і гэта ўжо не вельмі.
Раней таксама ў вёсцы была школа, быў вінзавод – там працавала мая бабуля, хлебазавод, але ўсё гэта, на жаль, зачынілася. Таму цяпер ніякіх буйных прадпрыемстваў няма, а людзі ў асноўным усе працуюць у Чэрвені (ведаю, што ёсць і тыя, хто на працу ездзіць на спецыяльных аўтобусах у Мінск). Там жа ёсць і рынак, і самыя неабходныя крамы, і чатыры школы.
Затое ў Натальеўску шмат месцаў, дзе можна пагуляць, шмат дзіцячых пляцовак. Я ж люблю гуляць у палях, хадзіць на азёры (у нас іх два побач), у лес (праўда, ён далекавата), а ўлетку – ездзіць на ровары ў суседнія вёскі. У мяне, дарэчы, няма мабільнага інтэрнэту – толькі дома Wi-Fi, – таму на шпацырах мяне нішто не адцягвае.
Пра мясцовых жыхароў: «У нас у асноўным суседзі надта цікаўныя і любяць даваць парады, як трэба жыць»
Не магу дакладна назваць колькасць насельніцтва нашай вёскі, але я б не сказала, што яна маленькая, не сказала б, што яна вымірае. Напрыклад, у суседняй вёсцы ёсць усяго адна вуліца, і ўсяго адна бабулька ў адной хаце зімавала. У нас жа людзей дастаткова (праўда, большасць – гэта людзі сталага ўзросту): ёсць і сем’і, і моладзь, якая прыязджае, – але гэта пакуль не масавы рух, а нешта новае для нашых мясцін.
З суседзямі я кантактую рэдка, таму што ў першую чаргу прыехала назад у вёску, каб мець магчымасць больш заставацца сам-насам з сабой, медытаваць, гуляць у палях, дыхаць, расслабляцца. Я такі чалавек, для якога зносіны не на першым месцы. А ў нас у асноўным суседзі надта цікаўныя, любяць даваць парады, як трэба жыць, таму я стараюся пазбягаць такіх кантактаў.
Але ёсць у нас адна цікавая жанчына, якая жыве ў суседнім доме. Яна ездзіць у Чэрвень на спевы разам з іншымі бабулямі і любіць расказваць пра сваю маладосць, пра танцы (мая бабуля, дарэчы, таксама любіць успамінаць, як яна раней у Чэрвені задавала моду). Я гэтыя размовы, вядома, люблю: для мяне гэта як каштоўныя брыльянты.
Пра трасянку: «Для мяне гэта ўсё ж такі мова любові, мова дому»
Наогул людзі ў нас размаўляюць на трасянцы – і гэта таксама для мяне адзін з вялікіх плюсаў месца, у якім я вырасла, таму што вельмі шаную гэту сапраўдную мову, жывую. Лічу, што трасянка (і беларуская мова) можа гучаць вельмі далікатна, але часам – даволі груба, таму што сам чалавек ёю так размаўляе. І я разумею, з-за чаго: жыццё ў людзей было не самае лёгкае.
Дарэчы, ёсць на гэты конт забаўны факт. Маладыя дзяўчынкі, суседкі, калі прыязджаюць сюды з Мінска, заўсёды расказваюць пра тое, як імгненна пераключаюцца ў вёсцы на трасянку. Мая мама, калі жыла ў Маскве і стэлефаноўвалася з намі, таксама адразу пераходзіла на трасянку. І вось мне, напрыклад, вельмі цяжка з незнаёмымі людзьмі размаўляць на сваёй такой душэўнай мове. Для мяне гэта ўсё ж такі мова любові, мова дому.
Калі мы размаўляем на трасянцы, нібыта нават становімся іншымі людзьмі – больш смяшліва-саркастычнымі. І я люблю, як гэта робіць маці: яна адным словам так падкрэсліць усю сітуацыю… Усё адразу гучыць так смачна.
А ці не сумна жыць маладой дзяўчыне ў вёсцы? «На кантрасце з Мінскам я сапраўды зразумела, што ў мяне ёсць і да чаго я так прывыкла»
За сябе скажу, што жыць у вёсцы мне ўвогуле не сумна, мне вельмі падабаецца. У нас яшчэ так размешчана кватэра, што з аднаго боку можна бачыць світанак, а з другога – захад. І я вельмі рада бачыць так шмат неба (вокны выходзяць на поле), таму што на гэтым кантрасце з Мінскам я сапраўды зразумела, што ў мяне ёсць і да чаго я так прывыкла. Напэўна, гэта нават свайго роду раскоша: няхай у нас няма гарачай вады, але ад гэтага шырокага яркага неба я проста не магу адмовіцца.
Перадрук матэрыялаў CityDog.io магчымы толькі з пісьмовага дазволу рэдакцыі. Падрабязнасці тут.
Фота: архіў гераіні, Wikimapia.org.